Bir Monitör alırken dikkat etmeniz gereken kriterler vardır. Bunların başında Hertz ve MS dediğimiz iki önemli etken gelir. Ne kadar çözünürlük ve fiyatı önemli olsa da Hertz ve MS değeri kötü olduğu takdir de bir monitör hayal kırıklığına uğratabilir. Tabi bu bahsettiklerimiz farkında olan kişiler için geçerlidir, yani çoğu kişi zaten Hertz ve MS değerini bilmez ve bilmedikleri gibi ekranda ki değişikliklerin de pek farkında olmazlar. Çünkü Yenileme Hızı dediğimiz Hertz ve Tepki Süresi dediğimiz MS değerlerini anlamak için monitörü dikkatli incelemek gerekebilir veya daha önce daha düşük Hertz değeri olan bir monitörden yüksek Hertz değeri olan bir monitöre geçmiş olmanız gerekebilir. Peki Hertz Nedir? MS Nedir? ve Ne işe Yararlar?
Hertz ve MS Nedir? Ne işe Yarar?
Monitörler için çok önemli bir kriter olan Hertz yani yenileme hızı denilen şey Monitörün saniye de verebildiği kare sayısıdır. Yani bir monitörün Hertz değeri ne kadar yüksek ise o kadar net ve hızlı bir görüntü sunar. Örneğin bir web sitesinde gezinirken daha net ve takılmadan gezinir, bir video veya film izlerken daha canlı ve yine takılmadan net bir görüntü elde edersiniz. Yani 60Hz. bir monitörünüz var ise aslında siz farkında olmadan görüntünün birçok yerinde takılmalar meydana geliyordur ancak 60 Hz. monitör yerine 144 Hz. bir monitör alırsanız aradaki farkı size çok büyük bir şekilde hissettirecektir. Özellikle daha eğlenceli ve daha canlı bir şekilde oyun oynamak isteyenler için kesinlikle minimum 144 Hz.Monitör tavsiye edilir.
MS değerine gelecek olursak, MS değeri yani tepki süresi görüntünün ne kadar gecikmeli monitöre geldiği ile ilgilidir. Mesela internetinizde ping değeri yüksek olduğu zaman oyun oynarken takılmalar yaşarsınız. İşte monitörde de tepkime süresi ne kadar düşük ise o kadar daha çabuk ve kusursuz bir görüntü elde edersiniz. MS değeri yüksek olduğu zaman monitörde sizin fark etmediğiniz geçiş ve blur izleri oluşacaktır. Şu an piyasada ki en iyi ve en düşük MS değerine sahip olan monitörler 1 MS değeri sunmaktadır. 1 yerine 5 MS değeri olan bir monitör alırsanız aradaki farkı çok net hissetmeyebilirsiniz ancak özellikle oyunlarda performansınızı etkileyebilir.
Monitörde Panel Farkı Nedir?
Panel türü dediğimiz etken birçok kişi tarafından farkına varılmasa da oldukça önemlidir. Panel türleri monitörde oluşan renklerin sıcaklığından tutun birçok şeyi değiştirebilirler. Kısaca panel türleri hakkında fikir edinmek gerekirse;
TN (TwistedNematic) Ekran Paneli:LCD panelin bir başka türevi olan TN panel, düşük üretim maliyeti sayesinde oldukça popüler. TN paneller oldukça hassas ve akıcı bir görüntü sunabilseler dahi çok büyük bir dezavantaja sahiptirler. TN panellerin en büyük dezavantajları ekrana farklı açılardan baktığınızda görüntü size farklı gözükür. Yani bir monitöre çapraz olarak bakarsanız, görüntünün rengi vs. size farklı gözükecektir.
IPS Panel: IPS panelin en büyük avantajı TN panele göre farklı açılardan net görüntüler sunabilmesi. Renklerin doğruluğu konusunda iyi sonuçlar sunan IPS panel bu yüzden çokça tercih edilmekte. Ancak IPS panelin büyük bir kusuru daha doğrusu kusurları var. Bu kusurlar ise, yüksek üretim maliyeti, yüksek enerji tüketimi, TN panele göre daha kötü tepkime süreleri ve düşük Hertz yani yenileme hızları.
VA (VerticalAlignment) Ekran Paneli:TN ve IPS panellerin ortasında kabul gören VA paneller, iki panelin kusurlarını kapatıp birleştirmek için üretilmiştir. VA panellerin en büyük avantajları TN panellere göre daha iyi renk ve görüntü sunması olsa da tepki süreleri ve yenileme hızlarında oldukça kötü bir iş çıkarmaları sebebiyle beklenen verim alınamamıştır.
Qled ve Oled Paneller: Qled ve Oled paneller ise şu an piyasada bulunan en iyi panellerdir. Ancak bu paneller yeni yeni çoğaldıkları için fiyatları diğerlerine nazaran daha pahalıdır. Bu paneller, daha net parlaklık ve renk sıcaklığı sunmaktadırlar. Hertz ve MS süreleri de oldukça kusursuz olan bu paneller her geçen gün daha gelişmiş şekilde karşımıza çıkabiliyorlar.
Monitör Alırken Başka Neler Önemlidir?
Genel olarak tüm yazdıklarımızı bir araya topladığımızda ve önümüze koyduğumuzda ortaya Hertz ve MS değerinin ne kadar önemli olduğu çıkmaktadır. Ancak monitör alırken sadece bu 2 değere bakmak yetmez, diğer kriterler de göz önünde bulundurulmalıdır. Peki o kriterler nedir?
- Çözünürlük (Örneğin 1920×1080 Full HD)
- Hertz (Min. 144 Hz. Oyuncular için)
- MS (1 MS tepki süresi)
- Boyut (23 inç ve daha üstü tavsiye edilir.)
- Panel(OLED veya QLED olması tavsiye edilir ancak piyasa da fazla bulunmazlar, Yerlerine IPS panel tercih edebilirsiniz.)