Diş çürüğü, ağzımızda normalde bulunan bakterilerin, uygun koşulları bulduğunda çoğalarak dişi etkilemesi sonucu oluşan bir diş hastalığıdır. Bu bakteriler dişte çürük yokken de ağızda bulunan bakterilerdir. Eğer ağız hijyeni kötüyse, kişinin diş fırçalama alışkanlığı yoksa bu bakteriler ağızdaki yiyecek artıkları ile beslenerek dişlerin üzerine yerleşmeye başlarlar. Burada üreyip çoğalarak plak adı verilen ince bir film tabakası oluştururlar. Ve metabolik aktiviteleri sonucunda asit sentezlerler. İşte asıl diş çürüğüne neden olan şey bakterilerden çok bakterilerin ürettiği bu asidik materyallerdir.
Neticede, asidik materyaller dişteki mineralizasyonu bozar ve dişin üzerinde çok küçük büyüklüklerde delikler açmaya başlar. Bu deliklerin içerisine yerleşen bakteriler ürettiği asitler ile giderek daha da derine inmeye başlarlar. Eğer tedavi edilmezse diş üzerinde çürük ismi verilen, delikler yada renk değişimleri meydana gelir.
Diş Çürüğünün 4 Aşaması
Diş yüzeyinde farklı renkte görülen noktalar çürük olabilir. Dişi Florürlü diş macunu ile fırçalama veyahut diş ipi kullanımı bu noktanın boşluklu şekile (kaviteye) dönüşmesini engelleyebilir.
Bu aşamada çürük kavite halindedir. Dişin yüzeyindeki sert tabakayı geçmiştir.
Kavite dişin daha yumuşak tabakasına ulaştığından daha hızlı ilerleyecektir.
Dişteki o küçük boşluk doldurulmaz ise, dişte daha derinlerde büyük sorunlara yol açabilir. Diş hekimini düzenli ziyaret etmek bu nedenle önemlidir.
Diş Çürüğü Neden Olur?
Diş çürüğünün 3 temel faktörü vardır; karbonhidratlar (ağızdaki yiyecek artıkları), bakteri plağı, zaman. Eğer bu faktörlerden birisi yoksa diş çürüğü oluşmaz. Diş çürüğüne sebep olan temel neden, ağızdaki streptekok türü bakterilerdir. Bu bakteriler kötü ağız hijyeninden faydalanarak ağızdaki karbonhidraları kullanırlar, çoğalarak diş üzerinde plak tabakası oluştururlar. Bu plak tabakası oluştuktan sonra temizlenmesi zor bir tabakadır, eğer temizlenmezse ve aynı koşullar devam ederse zamanla dişte çürük oluşur.
Tükürük miktarının azalması da diş çürüğü olasılığını artıran etmenlerdendir. Tükürüğün yıkayıcı etkisi ağızdaki mikro ve makro düzeydeki yiyecek artıklarının temizlenmesini sağlar. Ayrıca yapısındaki immun elemanlar ile bakterilerin çoğalmasını engeller yada bakterileri öldürür. Radyoterapi tükürük bezlerini etkileyebileceği için baş ve boyun bölgesine radyoterapi uygulaması alan bireylerin çürük açısından dikkatli olması şarttır.
İmmun sistemin zayıf veya baskılanmış olması da çürük ihtimalini artırır.
Nasıl Tedavi Edilir?
Diş çürüğü eğer çok fazla ilerleyip dişin sinirlenin ve damarlarının olduğu merkeze (pulpa) ulaşmamışsa, dolgu yapılarak kolayca tedavi edilebilir. Dolgu yapılmadan önce çürüğün tamamı temizlenir. Eğer ilerleyip pulpaya ulaşmışsa çürük temizlendikten sonra dolgu yerine endodontik tedaviler uygulanır. Eğer ağzınızda çürük olduğunu düşünüyorsanız kesinlikle bir diş hekimine gidip muayene olmalısınız, zamanla en küçük çürükler bile çok büyük bir hal alabilir, hatta o dişin kaybına dahi sebep olabilir.
Diş Çürüğünü Önlemek İçin Neler Yapılmalı?
Ağız hijyenine dikkat etmek yapılması gereken en temel şeydir. Düzenli şekilde diş fırçalamak, diş ipi kullanarak ara yüzleri temizlemek plak oluşumunu engelleyerek çürük olasılığını azaltır.
Florürlü diş macunu kullanmak da yapılan araştırmalara göre dişi remineralizasyonuna destek olarak diş çürüğü olasılığını azaltır.
Eğer kalp, şeker, tansiyon ilaçları kullanıyorsanız bol miktarda su için. Bu ilaçların büyük bir bölümü tükürük miktarını azaltıp çürüğe zemin hazırlamaktadır.
Düzenli olarak diş hekiminize gidip muayene olun. Çürük başlangıcını kendiniz fark edemeyebilirsiniz.