CDN, uzun yazımıyla Content Delivery Network yani içerik dağıtım ağı anlamına gelir. CDN’i içerik sunmak için set edilmiş bir server (sunucu) ağı olarak düşünebilirsiniz. Bu sunucular, web içeriğinin dağıtımını hızlandırmak amacıyla dünyanın her yerine stratejik olarak yerleştirilmiştir. Bazı görüşlere göre de internet trafiğinin büyük bir kısmı CDN tarafından sunulmaktadır.
Ne tür içerik ile karşı karşıya kalırsanız kalın, bilgisayarlara ve mobil cihazlarailetin her görüntü, her yazı veya her videonun ardında CDN olma olasılığı yüksektir. Bilsek de bilmesek de her birimiz CDN’lerle günlük olarak etkileşime giriyoruz; örneğin blog yazılıları okurken, video izlerken veya internet alışverişlerini gerçekleştirirken.
CDN sunucularınnasıl ortaya çıktığı anlamak için neden tasarlanmaya ihtiyaç duyulduklarını anlamanız gerekir. Bir web sitesinin bir web sayfasını ziyaret etmek istediğiniz zamaniçeriğin ekranda görünmesi için belirli bir süreye ihtiyaç vardır.Bu gecikme süresi, o web sayfasının görüntülenmesi için bağlı olduğufaktörlerden etkilenecektir. Ancak bu koşulların dışında her durumda geçerli olan tek bir şey vardır:Sizinle ziyaret ettiğiniz web sayfanın barındığı sunucu arasındaki gerçek mesafedir.
CDN Nasıl Çalışır?
CDN’nin amacı, bir web sayfası talebinin gönderilmesi ile web tarayıcısında tam olarak işlenmesi arasındaki süreyi azaltmaktır. CDN, istek ve içerik arasındaki fiziksel mesafeyi azaltarak bu sürenin kısaltılmasına yardımcı olur.
Örneğin, Türkiye’deki bir ziyaretçinin ABD’deki bir web sunucusundan bir web sayfasına erişmek istediğini düşünün. İçerik ve veri talebinin Atlantik okyanusunu geçmesi gerekecek ve bu da gözle görülür bir gecikmeye neden olacaktır. Ancak CDN’ler, Türkiye’deki bir sunucuda ABD web sitesinin bir sürümünü depolayarak ve bu sürümü Türkiye ziyaretçisine çok daha hızlı sunarak gecikmeyi azaltır.
Dünya çapında stratejik coğrafi konumlara yerleştirilmiş birden çok sunucu, Noktalar (PoP) olarak bilinir. Bu PoP’ler tipik olarak, talep edildiğinde bir kullanıcıya hizmet ettikleri, katılan web sitelerinin aynı kopyalarını barındıran birkaç önbellek sunucusu içerir. Bu nedenle, bir kullanıcı bir web sitesi talep ettiğinde, içeriğin orijinal web sunucusu tarafından sunulması durumunda isteğe çok daha kısa sürede yanıt veren ziyaretçiye en yakın PoP’lerdir.
CDN Kullanmanın Avantajları
CDN’lerin, birden çok coğrafi konumdan düzenli ziyaretçileri olan web sitesi sahiplerine sunduğu bariz avantaj, içeriğinin, ulaşması için daha az mesafe olduğu için kullanıcılara daha hızlı teslim edilmesidir.
CDN içerik dağıtımını hızlandırmak ile çeşitli başka avantajlar da sunar. Yeni başlayanlar için, artık dünya genelinde sunucu edinmeniz gerekmediğinden, BT altyapı maliyetlerini düşürür.
Performans Artışı
Performans artışı, bir CDN sunucusunun sağlayacağıen önemli avantajlarından biridir. Mevcut içeriği, tüm dünyadaki PoP’larda önbelleğe alarakistemcilereulaşmasını kolaylaştırılır. Daha kısa mesafe yalnızca gecikmeyi azaltmakla kalmaz, aynı zamanda paket kaybını da en aza indirir. Dünyanın her yerinden kullanıcılar bir kaynağa erişmek isterlerse, bir CDN’nin kullanılması çok önemlidir.Birçok coğrafi konumda çeşitli testler gerçekleştirdikten sonra, bir CDN’nin web sitesi gecikmesini, internet bağlantısı olmayan web sitelerine kıyasla ortalama %80 oranında azalttığı görülür.
Süreklilik
Bir CDN ile, istekler her zaman en yakın konuma yönlendirilecektir. Bir sunucusu kullanılamıyorsa, istekler otomatik olarak bir sonraki kullanılabilir sunucuya gönderilir. Buda içeriğin her zaman kullanılabilir kalmasını sağlamaya yardımcı olan otomatik artıklık oluşturur.
Ölçeklendirme
Trafiği bir CDN sunucusuna aktarmak, trafik artışlarını yönetmeyi ve kısa bir süre içinde ölçeği büyütmeyi veya küçültmeyi kolaylaştıracaktır. Bu, kaynak sunucuda daha az yük ile sonuçlanacak ve herhangi bir kesinti süresinin en aza indirilmesine yardımcı olacaktır. Tipik bir web sitesi yaklaşık %75- %80kadarı statik içerikten oluştuğundan, web varlıklarının önemli bir kısmı bir CDN’den daha hızlı ve daha verimli bir şekilde teslim edilecektir.
Güvenlik
Bir CDN kullanıldığında, trafiğin çoğunluğu artık kaynak sunucu tarafından değil, daha çok CDN uç sunucuları tarafından sunulmaktadır.Genelde DDoS saldırılarının CDN tarafından otomatik olarak azaltılmasına izin verilmektedir. Genellikle SSL sertifikaları olarak adlandırılan TLS sertifikaları, tüm trafiğin şifrelenmesini sağlayarak çoğu CDN platformunda uygulanır. Dahası, birçok CDN’de, üçüncü şahıs erişimine karşı koruma sağlamak için hotlink korumasıgibi ek güvenlikler bulunur.
Düşük Maliyet
Bir CDN ile yönetilecek bir altyapı yoktur çünkü bu, CDN sağlayıcısı tarafından yapılır. Bu, önceden yapılan yatırımları ve bakım maliyetlerini ortadan kaldırır ve zamanın başka yerlerde önceliklendirilmesine olanak tanır. Kaynak sunucu bant genişliği maliyetleri azalır çünkü içerik bunun yerine CDN uç sunucuları tarafından sağlanır. Bu nedenle, CDN’nin uç sunucularındaki önbelleğe alınmış içerik sayesinde daha az trafik sunacağı için daha güçlü bir barındırma planına yükseltme yapmaya daha az ihtiyaç vardır.
Bounce Rate Avantajı
Gezinme, görünüm ve kullanılabilirlik gibi bir websitenin bounce rate yani hemen çıkma oranına katkıda bulunan birçok faktör vardır. En önemli faktörlerden biri, içeriğin yüklenmesi için geçecek olan toplam süredir. Bir CDN kullanmak, terkleri azaltarak kullanıcı katılımını artırır. Bu da arama motorlarında sıralamanızı yükseltmenize, satışları veya dönüşümleri artırmanıza ve genel kullanıcı deneyimini iyileştirmenize yardımcı olur.
Bir CDN nasıl seçilir?
Tüm web altyapısı hizmetlerinde olduğu gibi, aralarından seçim yapabileceğiniz birçok CDN sağlayıcıları bulunmaktadır. CDN’ler aracılığıyla sunmak istediğiniz içeriğin türüne göre kapsamak istediğiniz coğrafyaları tespit ederek, ihtiyacınız olan bant genişliği miktarına ve bütçenize göre de bir plan yaparak gereksinimlerinizin bir listesini yapmalısınız.
Daha sonra, gereksinimlerinizi karşılayan en iyisini seçmeden önce birkaç genel düşünceye dayalı CDN sağlayıcılarını bir listeye ekleyin. Bir CDN link kullanma fikri, içeriği daha hızlı bir şekilde sunmaktır, bu nedenle seçtiğiniz CDN’nin asıl sunucunuzdan daha hızlı olduğundan emin olmanız gerekir.
Web sitenizde barındıracağınız içeriğe göreuygun ve set edilmiş CDN bulmaya çalışın. Örneğin, çoğu CDN her türlü veriyi sunabilecek olsadaözellikle sunacağınız bir içerik söz konusu ise (Örneğin 4K video akışı) optimize edilmişsunucular bulacaksınız.